جدا از رعایت سادگی در قرار دادن گلها در یک ظرف، ایکهبانا (ikebana) هنر نظم است که طبیعت و انسانیت را به هم ارتباط میدهد.
ایکهبانا برخلاف روال رایج در گلآرایی که مجموعهای از شکوفههای چند رنگ است، بر سایر قسمتهای یک گیاه مثل ساقه و برگ و نیز بر روی شکل، خط و فرم تاکید میکند.
اگرچه در ایکهبانا خلاقیت وجود دارد، اما فرم آن تابع قواعد خاصی است. به عنوان قاعده اصلی، تمام عناصر مورد استفاده باید طبیعی بوده و میتوانند شاخه، برگ، گل و حتی علف باشند.
قصد هنرمند در وراء هر ترکیب با تلفیق رنگها، اشکال طبیعی و خطوط ظریف نشان داده شده و معنی ضمنی گلآرایی مشخص میشود.
جنبه دیگر در ایکهبانا استفاده از هنر کمینهای است. به این ترتیب که در گلآرایی مورد نظر ممکن است از حداقل شکوفه در مقایسه با ساقهها و برگها استفاده شود.
ساختار گلآرایی ژاپنی بر اساس مثلث مختلفالاضلاع است که با سه نقطه اصلی که معمولا شاخههای کوچکند، مشخص میشود و در بعضی مدارس نماد آسمان، زمین و انسان و در بعضی دیگر نشانه خورشید، ماه و عشق است.
ظرف یا گلدان جزء اصلی ترکیب است. از انواع ظروف سفالی میتوان استفاده کرد.
ایکهبانا اهمیت زیادی برای استاد قائل است.
رعایت سکوت در طول تمرین اجباریست.
در جلسات آموزش باید قدر طبیعت را دانست و آن را احساس کرد. یعنی توجه به چیزی که مردم به دلیل مشغلههایی که دارند، راحت از کنار آن میگذرند.
آستانه صبر افراد نه تنها در مورد طبیعت بلکه به طور کلی افزایش مییابد.
قدمت ایکهبانا و قدیمیترین مدرسه آن یعنی ایکهبونو به 500 سال قبل برمیگردد. شروع کار مدرسه با آموزش کاهن معبد روکاکودو در کیوتو بود که مهارت خاصی در تزیین گلها داشت و سایر کاهنها برای تعلیم نزد او میآمدند. از آنجایی که او در کنار دریاچه زندگی میکرد، واژه ایکهبونو با کاهنانی که در آنجا با این هنر آشنا و تخصص پیدا میکردند، ارتباط پیدا کرد.
ایکهبانا به عنوان یکی از مهمترین هنرهای برجسته در فرهنگ ژاپن باقی خواهد ماند.
در مدارس و برنامههای تلویزیونی هر روز این هنر آموزش داده میشود و مورد استقبال قرار میگیرد.
ایکهبانا باعث میشود فرد زیبایی را در همه هنرها درک کند. در این موقع است که فرد احساس میکند به طبیعت نزدیک شده و نتیجه آن آرامش فکر، روح و جسم است.